Thông tin chính xác và biện pháp đề phòng để tránh hoảng sợ - Những điểm cần biết khi theo dõi đại dịch do Virút Corona gây ra

Tiếp theo bài viết trước Dịch cúm do Corona Virus tại Vũ Hán và sự lo lắng của thế giới trước một đại dịch có thể xảy ra về Virus Corona cách đây gần một tuần khi bắt đầu có các thông tin về dịch do Virus Corona gây ra, giờ xin cập nhật tiếp về tình hình của dịch này và quan trọng nhất là những gì chúng ta nên biết để phòng bệnh và tránh hoảng sợ khi chưa tới mức.

Theo Dr. Julie Gerberding, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, người đứng đầu CDC trước đây đã lãnh đạo Chiến dịch chống SARS của chính phủ Hoa Kỳ  trong đợt dịch SARS năm 2003 nói về coronavirus như sau: Dịch đã bắt đầu có vẻ 'khá nghiêm trọng'.

Bạn nên quan tâm chú ý điều gì nhất khi đợt bùng phát này diễn biến càng ngày càng phức tạp?

Là một nhà dịch tễ học, tôi đặc biệt quan tâm đến cơ chế lan truyền bệnh. 

1. Thời gian ủ bệnh là bao lâu? 

2. Thời kỳ mà mọi người có thể truyền bệnh cho người khác là gì? 

3. Làm thế nào nó dễ dàng được truyền đi?

Chúng ta thấy có rất nhiều con số trôi nổi ngoài kia về mặt ủ bệnh. Chúng ta thực sự cần phải hiểu rõ những gì chúng ta gọi là các tham số truyền, để chúng ta có thể mô hình hóa và dự đoán: sự lan truyền nào có khả năng nhất của sự bùng phát này? Mối đe dọa nào thực sự đại diện cho phần còn lại của thế giới (ngoài TQ Đại lục)?

Tại sao virus này rất nguy hiểm? Có phải vì nó là một chủng virus mới và không thể đoán trước?

Đó chỉ là là một phần của vấn đề. Bất cứ khi nào chúng ta có một ổ dịch mới với mầm bệnh mới, nó sẽ tạo ra một yếu tố sợ hãi. Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta cũng đang thấy rằng nó dường như lan truyền rất nhanh. Chúng ta thấy từ vài trăm trường hợp, bây giờ chúng tôi có hơn 3.000 trường hợp và tiếp tục tăng nhanh chóng mặt.

[Ghi chú của biên tập viên: Vào thời điểm xuất bản, các trường hợp đã vượt quá 4.500 ca - sáng nay theo Global News là hơn 6000 ca].

Đầu tiên là một điểm nóng (ground zero nơi bùng phát bệnh tại Vũ Hán), hiện tại đã lan ra nhiều thành phố trên khắp Trung Quốc.

Chúng ta đã thấy sự lây truyền trong các gia đình, đã thấy các nhân viên chăm sóc sức khỏe bị nhiễm bệnh, vì vậy nó bắt đầu trông giống như mô hình truyền bệnh khá dữ dội. Về mặt y học, dường như có một số đặc điểm trông giống cúm hơn SARS.

Tôi thực sự không muốn suy đoán vì cúm rất thay đổi từ mùa này sang mùa khác. Nhưng một số đặc điểm của giai đoạn đầu trong trường hợp này trông giống như tình trạng cúm lan truyền rất nhanh. Tin tốt là tỷ lệ tử vong không cao như chúng ta đã thấy với SARS, và điều đó rất yên tâm.

Tin xấu là tỷ lệ tử vong đủ cao và nếu bạn có số lượng lớn người nhiễm, với các ước tính tử vong mà chúng ta có ngay bây giờ, điều đó sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều người. Và đó là điều thực sự làm tôi lo lắng nhất.

Thành thật mà nói, chúng tôi không biết tỷ lệ đó là bao nhiêu, và một phần lý do khiến nó tiếp tục vào thời điểm này là vì thử nghiệm đang trở nên hữu hiệu hơn.

Vì vậy, trong khi nhìn thấy một số lượng lớn các trường hợp được chẩn đoán, chúng ta vẫn chưa biết khi nào bệnh nhân thực sự bị nhiễm bệnh.


Điều chúng tôi đang chờ đợi từ Tổ chức Y tế Thế giới là "đường cong epi", là biểu đồ cho thấy, theo ngày, số ca mắc mới và ngày bắt đầu xuất hiện các triệu chứng của họ. Có thể là chúng tôi đã thấy 200 trường hợp một ngày trong hơn 10 ngày, hoặc có thể là chúng tôi đã thấy 3 trường hợp, và sau đó chúng tôi thấy 15 và sau đó chúng tôi thấy 100 và sau đó chúng tôi thấy 500 và bây giờ là một ngàn.

[Ghi chú của biên tập viên: tại sao cúm lại nguy hiểm hơn SARS?]
Vì trong mười đại dịch lớn nhất trên thế giới,  có tới bốn đại dịch do cúm và gây ra cái chết của hàng triệu người trên hành tinh, SARS chỉ gây ra cái chết của khoảng 800 người mà thôi.

Mười đại dịch lớn nhất trên thế giới: 

10 of the Worst Pandemics in History

No Name Year (Peak) Dead Toll Cause First Identified Year Location 1 HIV/AIDS Pandemic 2010                           36,000,000.00 HIV/AIDS 1976 Democratic Republic of the Congo 2 Hongkong Flu Pandemic 1968                             1,000,000.00 Influenza 1968 Hongkong 3 Asian Flu Pandemic 1958                             2,000,000.00 Influenza 1956 China 4 Spanish Flu Pandemic 1918                           30,000,000.00 Influenza 1918 France 5 Sixth Cholera Pandemic 1910                                 800,000.00 Cholera 1910 India 6 Russian Flu Pandemic 1890                             1,000,000.00 Influenza 1889 Russia, Canada 7 Third Cholera Pandemic 1855                             1,000,000.00 Cholera 1852 India 8 Black Death 1350                        150,000,000.00 Bubonic Plague 1346 Asia 9 Plague of Justinian 542                           25,000,000.00 Bubonic Plague 541 Europe 10 Antonine Plague 165                             5,000,000.00 Unknown 165 Europe

165

Europe

Cholera: dịch tả
Influenza: dịch cúm
Bubonic Plague: dịch hạchtô

Chúng tôi vẫn chưa hiểu liệu số lượng vụ việc có phải do tăng tốc độ lây lan hay đó chỉ là một sự hiểu biết giả tạo do cách các xét nghiệm đang được triển khai và các chẩn đoán đang đến.

Đây là một phản ứng y tế cộng đồng tác động đến an ninh quốc gia và thị trường toàn cầu.

Ai ở Hoa Kỳ ngoài CDC cân nhắc về phản ứng này?

CDC, từ góc độ sức khỏe cộng đồng, có vai trò chính. Bạn được nhìn thấy Dr. Anthony Fauci [giám đốc của Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia] và Viện Y tế Quốc gia dẫn đầu trong việc phát triển vắc-xin và các biện pháp đối phó, thuốc men, v.v.

Có Bộ Ngoại giao, chịu trách nhiệm đưa ra các cố vấn và quyết định du lịch về những gì sẽ xảy ra với công dân Mỹ đang ở trong khu vực truyền bệnh, và Hoa Kỳ nên làm gì công dân cân nhắc trước khi họ đi đến một nơi như vậy.

Ngoài ra, có một loạt các thành phần khác của chính phủ liên bang của chúng tôi tham gia. Tôi nhớ khi chúng tôi đang diễn tập sâu cho một đại dịch cúm - khi Bộ trưởng Mike Leavitt đang điều hành Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh - và chúng tôi đã đi đến mọi thư ký Nội các trong toàn bộ Chính phủ Hoa Kỳ, với một cuốn sách về đại dịch cúm năm 1918 và nói chuyện với từng nhóm lãnh đạo: Bộ Thương mại cần phải làm gì? An ninh nội địa cần phải làm gì? Bộ Tư pháp cần phải làm gì? Hóa ra có một cái gì đó cho mỗi bộ ngành trong chính phủ.

Thực sự cần phải có sự tham gia của nhiều chính phủ để giải quyết tình trạng khẩn cấp này.

Tất cả điều đó sẽ được thực hiện phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới và các đồng minh và đối tác khác của chúng tôi.


Khu vực tư nhân có liên quan tới dịch không?

Khi tôi ở CDC, chúng tôi đã có một bàn liên lạc đặc biệt [trong Trung tâm hoạt động khẩn cấp của CDC] cho Walmart vì chúng tôi biết rằng Walmart có những hiểu biết đặc biệt về các tình huống trên khắp thế giới vì họ theo dõi chặt chẽ chuỗi cung ứng của họ.

Ngoài ra, trong trường hợp bùng phát nghiêm trọng hoặc khủng hoảng y tế, Walmart sẽ cần phải cung cấp nguyên liệu cho mọi người, vì vậy họ có nhu cầu tương đương để tham gia tìm hiểu tình hình rộng lớn. Có rất nhiều trung tâm liên lạc với các bên liên quan khác nhau.


Trung Quốc đang làm gì khác trong đợt bùng phát này, so với cách xử lý SARS?

Điều đầu tiên khác biệt là báo cáo sớm về ổ dịch được công nhận. Nếu bạn quay trở lại SARS, những trường hợp đầu tiên thực sự xảy ra vào cuối mùa thu năm 2002, nhưng chúng tôi không thực sự nhận ra rằng có một ổ dịch mới lan truyền cho đến tháng 3 năm 2003 khi WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp.


CDC thành lập trung tâm hoạt động khẩn cấp và đó là vì nó có một căn bệnh bí ẩn đang được truyền tại một trong các tỉnh của Trung Quốc. Cho đến khi nó tràn vào Hồng Kông, thế giới không thể hiểu được chuyện gì đang thực sự xảy ra ở đó.


Bây giờ, có sự minh bạch, tốc độ nhận biết và báo cáo. Và điều tuyệt vời nhất với tôi là khoa học. Người Trung Quốc đã phát hành bộ gen của virus coronavirus ngay khi họ có nó. Họ đã có thể có được nó rất nhanh bởi vì chúng tôi đã có trình tự thế hệ tiếp theo và tất cả các công cụ tiên tiến không tồn tại vào năm 2003.

Đã có những thay đổi đáng kể đối với Hoa Kỳ phản ứng sức khỏe cộng đồng kể từ SARS?
Quan điểm bên ngoài của tôi là tiếp tục có những tiến bộ lớn. Điều đó không có nghĩa là thực hiện hoàn hảo ở mỗi lượt, nhưng chúng tôi đã thấy [CDC] thực hiện phép lạ trong Zika. Chúng tôi đã làm rất nhiều để hỗ trợ dịch Ebola Tây Phi để cố gắng hỗ trợ điều tra và bảo vệ người dân ở biên giới.

Điều đó quan trọng vì nó tăng tốc quá trình tìm vắc-xin và thử nghiệm thuốc chống vi-rút.

Tôi thấy một sự tăng tốc chuẩn bị khẩn trương theo thời gian. Tôi nghĩ rằng luôn có xu hướng thư giãn giữa các tình huống và đó là nơi mà sự tự mãn có thể trở thành kẻ thù tồi tệ nhất của chúng ta.

Chính phủ của chúng tôi cần phải có sẵn nguồn lực liên tục cho CDC để họ không phải đến Quốc hội mỗi khi có dịch mới và cố gắng lấy tiền để hỗ trợ cho hoạt động của họ, rằng họ có sẵn một khoản dự phòng mà họ có thể tham gia khi nào họ cần có.

Các quan chức y tế nên giao tiếp với công chúng như thế nào?

Trong bất kỳ tình huống mới đáng sợ nào, niềm tin là điều quan trọng nhất. Và khi bạn không có tất cả sự thật và bạn không chắc chắn điều gì đang xảy ra, hãy duy trì uy tín và sự tin tưởng của bạn là điều tối quan trọng. Nếu bạn sẽ cố gắng ảnh hưởng đến những gì mọi người làm hoặc cách họ quyết định quản lý bản thân trong tình huống như thế này, bạn có cơ hội tốt hơn nhiều để giúp họ quyết định làm điều đúng nếu họ tin tưởng bạn.

Vì vậy, điều đó có nghĩa là đầu tiên và quan trọng nhất, nói với họ sự thật. Nói với họ những gì bạn biết đang diễn ra, nên nói hết tất cả với họ những gì họ muốn hay đừng. Sau đó, điều quan trọng là nói cho họ biết bạn đang làm gì để có câu trả lời và trên hết, rằng bạn hứa rằng khi bạn có thông tin mới, bạn sẽ chia sẻ nó kịp thời.

Nếu bạn có thể giữ sự điềm tĩnh, mọi người sẽ tin tưởng bạn vì bạn làm theo những gì bạn nói và họ sẽ tin tưởng bạn như một nguồn thông tin cập nhật đáng tin cậy.

Nguồn tin:

1. CORONAVIRUS Beginning to look 'pretty intense': Former CDC head who led U.S. SARS response speaks about coronavirus
2. Coronavirus cases in China jump to nearly 6,000, surpassing SARS outbreak
3. Mười đại dịch lớn nhất trên thế giới
4, Dịch cúm do Corona Virus tại Vũ Hán và sự lo lắng của thế giới trước một đại dịch có thể xảy ra
https://phamduchai.blogspot.com/2020/01/dich-cum-do-corona-virus-tai-vu-han-va.html


More:
http://news.discovery.com/human/health/10-worst-epidemics-130917.htm

http://www.who.int/csr/resources/publications/surveillance/plague.pdf

http://healthvermont.gov/prevent/Plague.aspx

http://www.historylearningsite.co.uk/black_death_of_1348_to_1350.htm

http://www.loyno.edu/~history/journal/1996-7/Smith.html

http://www.nytimes.com/2010/11/01/health/01plague.html?_r=0

http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/4381924.stm

http://www.loyno.edu/~history/journal/1996-7/Smith.html

http://www.infoplease.com/cig/dangerous-diseases-epidemics/smallpox-12000-years-terror.html

http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs360/en/index.html

http://www.avert.org/worldstats.htm

http://www.cdc.gov/hiv/statistics/basics/

http://www.history.com/topics/1918-flu-pandemic

http://www.infoplease.com/cig/dangerous-diseases-epidemics/smallpox-12000-years-terror.htm